Mε λένε Βαυβώ (1) και σας δείχνω το πουλάκι μου. Άλλωστε, το όνομά μου αυτό σημαίνει.
Και επειδή ξέρω ότι σε όλους αρέσουν τα γυναικεία πουλάκια (εκτός από τους αρρενολάτρεις και τους ανέραστους), σηκώνω συχνά το χιτώνα μου, κάνω δηλαδή "ανάσυρμα". Το έκανα για πρώτη φορά στη Δήμητρα, όταν είχε χάσει την Περσεφόνη στον Κάτω Κόσμο, για να την δω να χαμογελάει. Από τότε, το ανάσυρμα είναι σύνηθες στα Ελευσίνια μυστήρια (2). Είναι χαριτωμένη κίνηση...δεν είναι; Άλλωστε, το άτριχο κεφάλι μου, εγώ το έχω στο πουλάκι μου, το μύσχο μου! Χιχιχιχ! Ανώμαλα μυαλά που είστε!!! Όλο αυτό δείχνει μια οιονεί ιερότητα, όχι σκέτη λαγνεία. Λαγνεία δείχνουν τα πριαπικά (3) ανδρικά πουλάκια και οι όλισβοι (4). Όχι εγώ με τον ανασηκωμένο χιτώνα για να φαίνεται το γλυκό μου…τράκι μου!
 |
| Εικόνα 2: Βαυβώ με το κεφάλι στη θέση της κοιλιάς |
 |
| Εικόνα 3: Πήλινο ειδώλιο Βαυβούς με λύρα/άρπα από την Πριήνη Μαγνησίας |
Εγώ είμαι λίγο ναζιάρα, μεσμερικό θηλυκό! Βέβαια, για να λέμε και την αλήθεια καμιά φορά, όταν αποκαλύπτεις το πουλάκι σου σε κοινή θέα…εε κάτι νιώθεις…κάτι αναπηδά μέσα σου, κάτι και στο θεατή! Ας το πούμε υποβόσκοντα ερωτισμό. Και όταν αυτός ξεπηδά αλέγκρα ως αστείο στο όνομα της γιορτής, εε… τότε δεν ενοχλείται κανείς, ούτε σε κατηγορεί για γουρουνίτσα (5) και συ βλέπεις και άλλα πουλάκια, μαθαίνεις πώς είναι και νιώθεις και ωραία! Άλλωστε, το χιούμορ και τα αστεία δεν είναι πού απελευθερώνουν τον άνθρωπο να πει τα ανείπωτα, τα απαγορευμένα; Το πουλάκι μου γυμνούλι, προτεταμένο και αισχρές λέξεις να το ντύνουν διάφανα.
 |
| Εικόνα 4: Πήλινο ειδώλιο Βαυβούς από τη Σάμο. 3ος αι. π.Χ. Πηγή: “Σάμος: Τα αρχαιολογικά μουσεία” (Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση). |
Καμιά φορά, τα πριαπικά πουλάκια, κρυφογελώντας περιπαικτικά, με λένε και Βαυβάρα, δηλαδή μεγάλη Βαυβώ! Αλλά δεν μασάω. Εγώ είμαι πιο …πώς να το πω; Ιερουργημένη ερωτικά; Ναι. Έτσι είμαι. Με αποκαλούν και Ιάμβη (6) νομίζω, επειδή έχω οργασμικό έμμετρο ρυθμό, και όχι γιατι αισχρολογώ αθυρόστομα, όπως λένε οι κακές γλώσσες! Ο ερωτισμός μου είναι αρχέγονος και μυστηριακός, ιερός, έξω από κοινωνικές συμβάσεις και νόρμες, χάνεται στα ερέβη της ανθρώπινης σεξουαλικότητας, στις απαρχές του γήινου χρόνου! Γι’ αυτό με ζηλεύει η Αφροδίτη Περιβασώ (7) και ανοίγει κι αυτή τα πόδια της, περιμένοντας ίσως να της χαρίσει ηδονή ο Διόνυσος Χοιροψάλας (8) ή κατά κόσμον Αιδοιομαλάκτης.
Όμορφα οδηγώ τους καρναβαλιστές μου στις γιορτές για τους ΚατωΚοσμίτες και ειδικά στα Θεσμοφόρια χαίρομαι όταν θυσιάζουν γουρουνάκια για το ασκεπές πουλάκι μου. Άλλωστε, τόσο πόνο τραβάω κάθε φορά για να το αποτριχώσω, να είναι απαλό, λευκό και μυρωδάτο! Εε, να μην επιδείξω την πεδιάδα μου μετά; Αν δεν την προσκυνήσουν, αν δεν την λατρέψουν, πώς θα καρπίσει; Και για σκεφτείτε το λίγο…όταν καρπίζω και βγαίνει ο καρπός μου…εκείνη τη στιγμή…εκείνη τη στιγμή ακριβώς και όχι άλλη… γίνομαι φαλλός. Αιδοίο και φαλλός ταυτόχρονα! Πρίαπε, σε ρούμπωσα!
Ένας Πρίαπος είναι brutal γενικώς, βρε παιδί μου! Και….
-Μη με διακόπτεις Πρίαπε! Τι θα πει θέλεις να απαντήσεις;
-Καλά, καλά! Σταματάω να δούμε τι θα μας πεις και συ! Αλλά άσε με πρώτα να σου αφιερώσω ένα ποίημα του Βάρναλη.
ΤΑ ΜΟΥΝΑΚΙΑ
Μουνάκια φλογισμένα σαν τα ρόδα
Σαν του νεοφούρνιστου ψωμιού τη θραψερή
ζεστοβολιά
Μες τα τρεμόπαχα μεριά σας
που ονειρεύεστε νυχτιές οργιακές
Παρθενικά μουνάκια!
αργοσαλεύουν τα χειλάκια
τα χνουδωτά!
Σαν γαρούφαλλων ανεμόσειστα φυλλάκια
Σαν στοματάκια διψασμένα
από ποια δίψα;
Και κάπου-κάπου αργοκυλά
στων διακαμένων σας χειλιών την άκρη
της βαρβατίλας καβλομύριστο ένα δάκρυ!
(Πηγή: LiFO)
 |
| Εικόνα 5: Βαυβώ πάνω σε χοιρίδιο. Υστερορρωμαϊκό. Βρισκόταν στο Βερολίνο, τώρα έχει χαθεί. Η σημειολογία του ειδωλίου είναι Βαυβώ=αιδοίο πάνω σε θηλυκό χοίρο=αιδοίο |
 |
| Εικόνα 6: Ρωμαϊκό πήλινο ειδώλιο Βαυβούς που χαϊδεύεται από το Agen (Gers) της Γαλλίας. |
 |
| Εικόνα 7: Βαυβώ αυνανιζόμενη από την Αίγυπτο. Πτολεμαϊκής εποχής. Μουσείο Κοπεγχάγης |
(1) Βαυβώ = Ρίζα βαυ-βαΰζω-βαυβώ. Θηλυκή γονιμική θεότητα που το όνομα της σημαίνει «γυναικείο αιδοίο» και βαυβών (ο) το ανδρικό γεννητικό όργανο, γενικώς δηλαδή τα απόκρυφα μέρη. Από εκεί προέρχεται και ή αιδώς, αλλά και το επίθετο αιδοίος που σημαίνει σεβαστός, γένος θεών αιδοίον λέει ο Ησίοδος. Αποδίδεται και ως προσωνύμιο της Εκάτης. Κατά άλλη εκδοχή, σημαίνει αποκοιμίζω, αποκοιμώμαι (βαυβάω). Για τα ανδρικά και γυναικεία γεννητικά όργανα παραδίδεται και η λέξη κύων.
(2) Ελευσίνια μυστήρια και Βαυβώ = Σύμφωνα με την ορφική διδασκαλία, η θεά Δήμητρα ψάχνοντας να βρει την κόρη της Περσεφόνη (Κόρη), που είχε απαγάγει στον Κάτω Κόσμο ο Πλούτωνας, έφθασε περίλυπη και καταταλαιπωρημένη στην Ελευσίνα. Όταν την είδε η Βαυβώ να κάθεται ξέπνοη στην αγέλαστο πέτρα, τη λυπήθηκε και για να διασκεδάσει κάπως τη θεά, κάθισε απέναντί της σιμά στο Καλλίχορον φρέαρ και άρχισε τα αστεία που τα συνόδευε με άσεμνες χειρονομίες. Κάποια στιγμή, η Βαυβώ σήκωσε το χιτώνα της και άφησε να φανεί το αιδοίο της από το οποίο βγήκε χαμογελαστός ο Ίακχος. Το θέαμα προκάλεσε γέλια στη θεά, που άρχισε να διασκεδάζει, ξεχνώντας για λίγο τον πόνο της. Σε μια άλλη εκδοχή του μύθου, ο μικρός Ίακχος συνόδευε τη θλιμμένη Δήμητρα. Μην ξεχνάμε ότι το όνομα Ίακχος συνηχεί με το προσωνύμιο του Διονύσου Βάκχος, με τον οποίο σχετιζόταν άμεσα η Δήμητρα. Η Βαυβώ ήταν ελευσίνια, σύζυγος του Δυσαύλη, και μητέρα του Τριπτόλεμου, του Ευβουλέα, της Πρωτονόης και της Νίσας.
Στον Ομηρικό Ύμνο στη Δήμητρα αναφέρεται ότι το ρόλο του διασκεδαστή της θεάς, με άσεμνα αστεία, είχε η υπηρέτρια του ελευσίνιου βασιλιά, Ιάμβη. Πρβ. τη γιορτή της Μπάμπως στις 8 Ιανουαρίου στη Θράκη και τη Μακεδονία. Παρόμοια αγαλμάτια Βαυβούς συναντάμε και σε άλλους πολιτισμούς, τα οποία -κατά μία άποψη- προέρχονται από την Αίγυπτο και πέρασαν στην Ευρώπη από τους Μαυριτανούς. Είναι χαρακτηριστικά τα αντίστοιχα αγαλματάκια Sheila na Gig που υπάρχουν σε μεσαιωνικές εκκλησίες της Ιρλανδίας.
 |
| Εικόνα 8: Η κελτική μεσαιωνική Sheela na Gig |
(3) πριαπικά = ευμεγέθη διεγερμένα πέη. Πρίαπος, ακόλουθος του Διονύσου με τεράστιο φαλλό, θεός των κήπων και των αμπελώνων. Λατρευόταν ιδιαιτέρως στη Λάμψακο.
(4) όλισβος = το γνωστόν στην Εσπερία ως dildo, δηλαδή το τεχνητό ανδρικό μόριο, για γυναικεία, ιδιαιτέρως προσωπική, χρήση. Στην αρχαιότητα συνήθως ήταν δερμάτινο, από δέρμα σκύλου, αλειμμένο με λάδι για να είναι γλοιό, συχνά με ιμάντες περίδεσης αλλά και χωρίς. Ονομαζόταν και βαυβών, οπότε οι λέξεις Βαυβώ και βαυβών συνδέονται.
(5) συς = σημαίνει ταυτόχρονα "γουρουνίτσα" αλλά και φιλήδονη γυναίκα. Βλ. Μάριου Βερέττα, Τα Βρωμόλογα των Αρχαίων Ελλήνων. Αρχαίες χυδαιότητες, προστυχιές και βωμολοχίες, εκδ. Βερέττα. Ο χοίρος δηλαδή σήμαινε και το χοίρο και το αιδοίο, ιδιαιτέρως στην Κόρινθο και τις αποικίες της, Συρακούσες κλπ.
(6) Ιάμβη > ιαμβίζω, ιαμβιάζω = αισχρολογώ, κακολογώ, λοιδορώ, σατυρίζω
(7) Αφροδίτη Περιβασώ = Κλήμ. Προτρεπτικός, 2.39.2
(8) Διόνυσος Χοιροψάλας = λατρευόταν στη Σικυώνα. Το επίθετο σήμαινε αυτόν που χάιδευε ένα χοιρίδιο ή το αιδοίο.
Πρόσθετες πληροφορίες:
- Ζωρζ Ντεβερέ, Βαυβώ. Το μυθικό αιδοίο, εκδ. Ολκός, Αθήνα 1991.
- Maria Costanza Lentini, Baubò a Gela, Babesch, vol. 80, 2005, 213-215, fig. 1, p. 214.
- http://samorini.it/site/archeologia/europa/misteri-eleusini/
- https://kostasvakouftsis.blogspot.gr/2013/02/baubo-la-vulve-mythique.html
- http://mythiki-anazitisi.blogspot.gr/2015/09/blog-post_17.html
- http://xletsos-basilhs.blogspot.gr/2016/04/blog-post_20.html
- http://www.beyond-the-pale.org.uk/sheela1.htm
- Απόσπασμα από τον Προτρεπτικό του Κλήμεντα
- Για το ανάσυρμα βλ. και http://www.ilcerchiodellaluna.it/central_Dea_anasyrma.htm
Βασιλική Χριστοπούλου, Αρχαιολόγος
